BORDO BULAMACI, meyve ağaçlarında mantari
ve bakteriyel hastalıkların yok edilmesi amacıyla kullanılan etkili
bir tarım ilacıdır.
Sonbaharda yaprakların
büyük çoğunluğu ya da tamamı döküldüğünde,
İlkbaharda
gözler uyanmadan önce meyve ağaçlarına bordo bulamacı uygulanır.
Bordo
bulamacı kullanıma hazır halde bulunabilir. Ancak taze hazırlanan ilaç
kadar etkili değildir.
Bordo
bulamacı, Göztaşı (Bakır Sülfat) ve Kireç belli oranlarda su ile
karıştırılarak kolayca hazırlanır.
Göztaşı
ve Kireç ile aşağıdaki gibi kolayca hazırlanarak kullanılması mümkündür.
Bordo Bulamacının Hazırlanışı
Sonbahar
ve ilkbahar olmak üzere yılda iki kez kullanılmakta olan bordo bulamacı
kullanıldığı zamana göre Göztaşı ve Kireç oranları da değişmekte
olduğundan o oranlara göre de adlandırılmaktadır.
1.
Koruma amaçlı sonbaharda ağaçlar durgun
döneme girdiklerinde ya da budamalardan sonra%1,5 ‘lik Bordo Bulamacı uygulanmalıdır.
·
150
gr göztaşı ve 150 gr sönmüş kireç (sönmemiş kireç kullanmayınız.)
·
1
adet 5 litre ve 1 adet 10-15 litre
plastik kova, (daha büyük miktarlar için beton kuyular kullanılabilir)
·
İki
adet ağaç ya da plastik karıştırma sopası.
150 gr sönmüş kireç 10-15 litrelik plastik kovaya konur. Üzerine bir miktar su
ilave edilir. Tahta/ plastik sopa ile karıştırılarak ayran kıvamına
getirilir.
Aynı
şekilde 150 gr göztaşı 5 litrelik plastik kovaya konur ve üzerine bir miktar su
ilave edilerek tahta/ plastik sopa ile karıştırılarak eritilir.
Eritilmiş
göztaşı sıvısı yavaş yavaş karıştırılarak kireçli suya eklenir. 10 litre suya tamamlanır ve karıştırılır. (Tersi
yapılırsa hazırlanan karışımın etkisi kaybolur.)
Hazırlanan
karışımın kontrolü amacıyla passız bir çivi iple bağlanıp karışıma daldırılır
ve 3 dk bekletilir, çivi paslanmış ise küçük bir kapta biraz kireç eritilir ve
yavaşça karıştırılarak eklenir; çivi paslanmamış ise ilaç kullanıma hazır
haldedir.
Hazırlanan
karışım ilaçlama tankına doldurulurken tülbentten geçirilir ve son kez yavaşça
karıştırılır.
2.
Koruma amaçlı ilkbaharda
gözler kabarmadan %1
lik Bordo Bulamacı uygulanmalıdır.
·
100
gr göztaşı ve 100 gr sönmüş kireç (sönmemiş kireç kullanmayınız.)
·
1
adet 5 litre ve 1 adet 10-15 litre plastik kova, (daha büyük
miktarlar için beton kuyular kullanılabilir)
·
İki
adet ağaç ya da plastik karıştırma sopası.
100 gr sönmüş kireç 10-15 litrelik plastik kovaya konur. Üzerine bir miktar su
ilave edilir. Tahta/ plastik sopa ile karıştırılarak ayran kıvamına
getirilir.
Aynı
şekilde 100 gr göztaşı 5 litrelik plastik kovaya konur ve üzerine bir miktar su
ilave edilerek tahta/ plastik sopa ile karıştırılarak eritilir.
Eritilmiş
göztaşı sıvısı yavaş yavaş karıştırılarak kireçli suya eklenir. 10 litre suya tamamlanır ve karıştırılır. (Tersi
yapılırsa hazırlanan karışımın etkisi kaybolur.)
Hazırlanan
karışımın kontrolü amacıyla passız bir çivi iple bağlanıp karışıma daldırılır
ve 3 dk bekletilir, çivi paslanmış ise küçük bir kapta biraz kireç eritilir ve
yavaşça karıştırılarak eklenir; çivi paslanmamış ise ilaç kullanıma hazır
haldedir.
Hazırlanan
karışım ilaçlama tankına doldurulurken tülbentten geçirilir ve son kez yavaşça
karıştırılır.
3.
Hastalık
belirtileri varsa ya da önceki yıl yoğun hastalık görüldüyse İlkbaharda
gözler kabarmadan
%2 lik Bordo Bulamacı uygulanmalıdır.
·
200
gr göztaşı ve 200 gr sönmüş kireç (sönmemiş kireç kullanmayınız.)
·
1
adet 5 litre ve 1 adet 10-15 litre plastik kova, (daha büyük miktarlar için
beton kuyular kullanılabilir)
·
İki
adet ağaç ya da plastik karıştırma sopası.
200
gr sönmüş kireç 10 litrelik plastik kovaya konur. Üzerine bir miktar su ilave
edilir. Tahta/ plastik sopa ile karıştırılarak ayran kıvamına
getirilir.
Aynı
şekilde 200 gr göztaşı 10 litrelik plastik kovaya konur ve üzerine bir miktar su
ilave edilerek tahta/ plastik sopa ile karıştırılarak eritilir.
Eritilmiş
göztaşı sıvısı yavaş yavaş karıştırılarak kireçli suya eklenir. 10 litre suya tamamlanır ve karıştırılır. (Tersi
yapılırsa hazırlanan karışımın etkisi kaybolur.)
Hazırlanan
karışımın kontrolü amacıyla passız bir çivi iple bağlanıp karışıma daldırılır
ve 3 dk bekletilir, çivi paslanmış ise küçük bir kapta biraz kireç eritilir ve
yavaşça karıştırılarak eklenir; çivi paslanmamış ise ilaç kullanıma hazır
haldedir.
Hazırlanan
karışım ilaçlama tankına doldurulurken tülbentten geçirilir ve son kez yavaşça
karıştırılır.
Peki, x
dekar arazim ve x adet ağacım var ancak ne kadar,
kaç
litre bordo bulamacına ihtiyacımız var?
·
Kışın
yaprakları olan her bir ağaç için taç izdüşümü yani tabandaki tahmini yapraklı
gölge miktarı kadar su alınır.
Örnek 1.
Hastalık – kiraz dal
yanıklığı
8
yaşında 500 kiraz ağacı
(8
yaşındaki bir kiraz ağacı 5
metre taç izdüşümüne sahiptir.)
Tarih,
3 Mart
%1
lik bordo bulamacı
5 metre x 2 = 10 litre (her ağaç için
gereken miktar)
500
ağaç x 10 litre
= 5000 litre
su yani 5 ton ilaçlı su hazırlayacağız.
100
litre su için 1kg = 1000 gram (1 kg) göztaşı
1000 gram (1 kg) sönmüş kireç
5000 litre = 5 ton su için 50 kg
göztaşı
50 kg sönmüş kirece
ihtiyacımız bulunmaktadır.
Örnek
2.
Hastalık
– elmada kara leke (dal sıracası var)
10
yaşında 150 elma ağacı
(10
yaşındaki bir elma ağacı 5
metre taç izdüşümüne sahiptir.)
Dal sıracası bulunan yerlere çiçek gözleri
kabarmadan %2’lik bordo bulamacı (dal sıracaları yok ise %1’lik atılır.)
%2’lik bordo bulamacı
5
metre x 2 = 10
litre (her ağaç için gereken miktar)
150
ağaç x 10 litre
= 1500 litre
su yani 1,5 ton ilaçlı su hazırlayacağız.
100
litre su için 2
kg = 2000 (2 kg) gram göztaşı
2000 (2 kg) gram sönmüş kireç
1500 litre = 1,5 ton su için 30 kg göztaşı
30 kg sönmüş kirece ihtiyacımız bulunmaktadır.
Bordo Bulamacı
hazırlarken dikkat etmeniz gerekenler:
·
Bordo
bulamacı demir, saç ve teneke gibi metal kovalar kullanılmamalıdır.
·
Bordo
bulamacı hazırlanırken daima kireçli suyun üzerine, göztaşı eriyiği ilave
edilir.
·
Tankınıza
göz taşı eriyiği ve kireç eriyiği doldurulurken bir tülbent veya ince bir
süzgeçten geçiriniz ki ilaçlama aleti memesi tıkanmasın.
·
Bordo
bulamacı hiçbir ilaçla karıştırılarak atılamaz.
·
İlaçlar
iken rüzgârı dikkate alarak rüzgârın arkanızdan esmesine dikkat ediniz.
·
İlaçlama
ağacın üst dallarından başlayarak alta doğru, hiç kuru dal kalmayacak şekilde
yapılır.
·
İlaçlamadan
sonra 8 saat içinde yağış olursa ilaçlamayı tekrar etmek gerekir.
·
Bordo
bulamacı yapıldığı gün içinde kullanılması gerekir.
·
Bordo
bulamacı bittikten sonra ilaçlama pompası su ile yıkanmalı ve temiz su
püskürtülerek ucu da temizlenmelidir.
BORDO BULAMACININ BAĞ VE MEYVELERDE
KULLANILDIĞI HASTALIKLAR VE ORANLARI
·
Elma ve Armut Kara Lekesinde dal
sıracası bulunan yerlerde %2 lik, dal sıracası bulunmayan yerlerde %1 lik bordo
bulamacı ile çiçek gözleri kabarmadan
birinci ilaçlama yapılır.
·
Yumuşak çekirdekli (Elma, armut) meyve ağaçlarında Ateş Yanıklığı hastalığı
için ağaçların durgun olduğu dönemde budamadan
sonra %2 lik bordo bulamacı ile ilaçlama yapılır. Gözler kabarmadan %2 lik bordo bulamacı ile ikinci ilaçlama
uygulanır.
·
Sert çekirdekli meyve ağaçlarında
(Kiraz, vişne) bakteriyel kanser ve zamklanma hastalığına karşı sonbaharda yaprakların yaklaşık %75’i
dökülünce %3 lik bordo bulamacı ile birinci ilaçlama, ilkbaharda gözler uyanmadan önce %1 lik bordo bulamacı ile ikinci
ilaçlama yapılır.
·
Kiraz dal yanıklığı hastalığında, sonbaharda
yapraklar dökülmeğe başladığında %1 lik bordo bulamacı ile birinci
ilaçlama, ilkbaharda gözler uyanmak
üzere iken %0,6 lik bordo bulamacı ile ikinci ilaçlama yapılır.
·
Meyve ağaçlarında armillaria kök çürüklüğü
hastalığına karşı hastalık yeni başlamış ise hasta kökler kesilip kazındıktan
sonra bu yerlere %5 lik bordo bulamacı, %2 lik göztaşı, %5 lik karaboya
ilaçlarından biri fırçayla sürülür, ilaç kuruduktan sonra üzeri aşı macunu ila
kapatılır veya 750 gram
ardıç katranı ,250 gram
göztaşı sürülür.
·
Bağlarda ölü kol hastalığına karşı durgun dönemde, budamadan
sonra %4 lük bordo bulamacı uygulanır.